تصویر نجومی روز ناسا: چرخش یک سیاهچاله فوق عظیم

امتیازدهی

توضیح: یک سیاه‌چاله چقدر سریع می‌تواند بچرخد؟

اگر هر جسمی که از ماده معمولی ساخته شده باشد، خیلی سریع بچرخد، از هم می‌پاشد. اما یک سیاه‌چاله ممکن است نتواند از هم بپاشد و حداکثر سرعت چرخش آن واقعاً ناشناخته است.

نظریه‌پردازان معمولاً سیاه‌چاله‌های چرخان سریع را با راه‌حل کر (Kerr solution) برای نظریه نسبیت عام انیشتین مدل‌سازی می‌کنند، که چندین چیز شگفت‌انگیز و غیرمعمول را پیش‌بینی می‌کند. با این حال، شاید آسان‌ترین پیش‌بینی قابل آزمایش آن این باشد که ماده‌ای که وارد یک سیاه‌چاله با حداکثر چرخش می‌شود، آخرین بار باید با سرعتی نزدیک به سرعت نور، از دور دیده شود.

این پیش‌بینی توسط ماهواره‌های NuSTAR ناسا و XMM  سازمان فضایی اروپا با مشاهده سیاه‌چاله ابرپرجرم در مرکز کهکشان مارپیچی NGC 1365 آزمایش شد. حد سرعت نزدیک به نور با اندازه‌گیری گرمایش و پهن‌شدن خط طیفی انتشارهای هسته‌ای در لبه داخلی دیسک برافزایشی اطراف تأیید شد.

در اینجا تصویرسازی یک هنرمند نشان داده شده است که یک دیسک برافزایشی از ماده معمولی را که در اطراف یک سیاه‌چاله می‌چرخد، با جتی یا فوّاره‌ای که از بالای آن ساطع می‌شود، نشان می‌دهد.

از آنجایی که ماده‌ای که به طور تصادفی به درون سیاهچاله سقوط می‌کند، نباید چرخش سیاهچاله را تا این حد افزایش دهد، اندازه‌گیری‌های NuSTAR و XMM وجود دیسک برافزایشی اطراف را نیز تأیید می‌کنند.

منبع: ناسا

Spin up of a Supermassive Black Hole

2025 May 4

Illustration Credit: Robert Hurt, NASA/JPL-Caltech

این مطلب را به اشتراک بگذارید
اشتراک در
اطلاع از
guest
0 نظرات
قدیمی‌ترین
تازه‌ترین بیشترین رأی
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها

این مطلب توسط خانه علم، مرکز اختصاصی ترویج علم دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان برای شما آماده شده است.

دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان را بیشتر بشناسیم

دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان (IASBS) که در سال 1371 توسط دکتر یوسف ثبوتی، چهره ماندگار فیزیک ایران، و دکتر محمدرضا خواجه‌پور بنیان‌گذاری شد، یکی از برجسته‌ترین مراکز آموزش عالی کشور در حوزه علوم پایه محسوب می‌شود. این دانشگاه با تمرکز ویژه بر تحصیلات تکمیلی، فضایی پویا برای پژوهش و آموزش در سطح بین‌المللی فراهم کرده است. هدف اصلی IASBS، دستیابی به مرجعیت علمی، انجام پژوهش‌های کاربردی، و تربیت دانشجویانی با دانش عمیق و مهارت‌های نوآورانه است. همکاری‌های گسترده با مراکز علمی داخلی و خارجی، مشارکت فعال در پروژه‌های تحقیقاتی بین‌المللی و انتشار مقالات در مجلات معتبر، از دستاوردهای ارزشمند این دانشگاه به شمار می‌آیند که آن را در ردیف برترین دانشگاه‌های کشور قرار می‌دهد.

این دانشگاه با برخورداری از دانشکده‌های فیزیک، شیمی، ریاضی، علوم زیستی، علوم زمین، و علوم کامپیوتر و فناوری اطلاعات، مجموعه‌ای از رشته‌های تخصصی را ارائه می‌دهد. پژوهشکده‌هایی مانند پژوهشکده تغییر اقلیم و گرمایش زمین و پژوهشکده فناوری‌های نوین، بسترهای مناسبی برای تحقیق و نوآوری فراهم کرده‌اند. نسبت استاد به دانشجو 1 به 9 و حضور تمام‌وقت اساتید و دانشجویان در محیط علمی، تجربه آموزشی منحصربه‌فردی را رقم زده است. فضای باز و بدون دیوار، فعالیت 24 ساعته، و جو صمیمی میان اعضای دانشگاه، دانشگاه تحصیلات تکمیلی را به محیطی الهام‌بخش برای تحصیل و پژوهش تبدیل کرده است. این دانشگاه با کسب رتبه‌های برتر در رتبه‌بندی‌های ملی و بین‌المللی، جایگاه خود را به عنوان یکی از برترین مراکز علمی کشور تثبیت کرده است.

برخی از شاخصه‌های دانشگاه تحصیلات تکمیلی