توضیح: ستاره فراری زتا مارافسای (Zeta Ophiuchi) مانند یک کشتی که در دریاهای کیهانی میخرامد، یک موج کمانی بینستارهای یا شوک کمانی (interstellar bow wave or bow shock) را ایجاد میکند که در این پرتره مادون قرمز خیرهکننده دیده میشود.
در این نمای رنگ کاذب، زتا مارافسای با رنگ مایل به آبی، ستارهای با جرم حدود 20 برابر سنگینتر از خورشید، در نزدیکی مرکز کادر قرار دارد و با سرعت 24 کیلومتر در ثانیه به سمت چپ حرکت میکند.
باد ستارهای قوی آن پیش از خود ستاره حرکت میکند، و مواد غبارآلود بینستارهای را فشرده و گرم میکند و جبهه شوک منحنی را شکل میدهد.
چه چیزی این ستاره را به حرکت درآورد؟
زتا مارافسای احتمالاً زمانی عضوی از یک سیستم ستارهای دوتایی (binary star system) بوده است ولی ستاره همراه آن پرجرمتر و از این رو عمر کوتاهتری داشته است. هنگامی که ستاره همراه آن، به عنوان یک ابرنواخترِ در حال از دست دادن جرم، به طرز فاجعه باری منفجر شد، زتا مارافسای از سیستم به بیرون پرت شد.
زتا مارافسای در فاصله حدود 460 سال نوری از ما، 65000 برابر درخشانتر از خورشید است و اگر توسط غبار مبهم احاطه نمیشد، یکی از درخشانترین ستارهها در آسمان بود.
این تصویر در حدود 1.5 درجه یا 12 سال نوری در فاصله تخمینی زتا مارفسای است.
در ژانویه 2020، ناسا، تلسکوپ فضایی اسپیتزر (Spitzer Space Telescope) را در حالت ایمن {خاموش} قرار داد و به 16 سال موفقیتآمیز کاوش در کیهان پایان داد {این تصویر توسط اسپیتزر گرفته شده است-م}.
منبع: ناسا
Zeta Oph: Runaway Star
2024 January 4
Image Credit: NASA, JPL-Caltech, Spitzer Space Telescope