تصویر نجومی روز ناسا: 38 ساعت با گروه M81

امتیازدهی

توضیح: از باغی در سیاره زمین، 38 ساعت نوردهی با یک دوربین و تلسکوپ کوچک این عکس کیهانی از گروه کهکشانی M81 را ایجاد کرده است.

در واقع، کهکشان غالب این گروه، M81، در نزدیکی مرکز قاب با بازوهای مارپیچی بزرگ و یک هسته زرد روشن قرار دارد. M81 که با نام کهکشان بود (Bode’s galaxy) نیز شناخته می‌شود، خود حدود 100000 سال نوری وسعت دارد. نزدیک به بالای قاب، کهکشان نامنظم M82 سیگاری‌شکل قرار دارد.

این زوج کهکشانی برای یک میلیارد سال درگیر نبرد گرانشی بوده‌اند. گرانش هر کهکشان در طول یک سری از برخوردهای نزدیک کیهانی بر دیگری تأثیر عمیقی گذاشته است. آخرین برخورد آنها حدود 100 میلیون سال به طول انجامید و احتمالاً امواج چگالی موّاج را در اطراف M81 ایجاد کرد که منجر به ایجاد مناطق عظیم ستاره‌ساز در امتداد بازوهای مارپیچی M81 شد. M82 نیز با مناطق ستاره‌زایی خشن و برخورد ابرهای گازی چنان پرانرژی باقی ماند که کهکشان اکنون در پرتوهای ایکس می‌درخشد.

در چند میلیارد سال آینده، تداوم برخوردهای گرانشی آنها منجر به ادغام آن‌ها خواهد شد و یک کهکشان واحد باقی خواهد ماند.

یکی دیگر از اعضای گروه، NGC 3077 در زیر و سمت چپ مارپیچ بزرگ M81 قرار دارد.

کهکشان‌های گروه M81 در فاصله 12 میلیون سال نوری دورتر، به سمت صورت فلکی شمالی دب اکبر (خرس بزرگ) دیده می‌شوند.

اما در پیش‌زمینه نزدیک‌تر، تصویر میدان وسیع پر از سحابی‌های شار یکپارچه‌ای (integrated flux nebulae) است که ابرهای بین‌ستاره‌ای ضعیف و غبارآلود آن‌ها، نور ستارگان را در بالای صفحه کهکشان راه شیری خودمان منعکس می‌کنند.

منبع: ناسا

38 Hours with the M81 Group

2025 April 10

Image Credit & Copyright: Daniel Yang K.

این مطلب را به اشتراک بگذارید
اشتراک در
اطلاع از
guest
0 نظرات
قدیمی‌ترین
تازه‌ترین بیشترین رأی
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها

این مطلب توسط خانه علم، مرکز اختصاصی ترویج علم دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان برای شما آماده شده بود.

دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان را بیشتر بشناسیم

دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان (IASBS) که در سال 1371 توسط دکتر یوسف ثبوتی، چهره ماندگار فیزیک ایران، و دکتر محمدرضا خواجه‌پور بنیان‌گذاری شد، یکی از برجسته‌ترین مراکز آموزش عالی کشور در حوزه علوم پایه محسوب می‌شود. این دانشگاه با تمرکز ویژه بر تحصیلات تکمیلی، فضایی پویا برای پژوهش و آموزش در سطح بین‌المللی فراهم کرده است. هدف اصلی IASBS، دستیابی به مرجعیت علمی، انجام پژوهش‌های کاربردی، و تربیت دانشجویانی با دانش عمیق و مهارت‌های نوآورانه است. همکاری‌های گسترده با مراکز علمی داخلی و خارجی، مشارکت فعال در پروژه‌های تحقیقاتی بین‌المللی و انتشار مقالات در مجلات معتبر، از دستاوردهای ارزشمند این دانشگاه به شمار می‌آیند که آن را در ردیف برترین دانشگاه‌های کشور قرار می‌دهد.

این دانشگاه با برخورداری از دانشکده‌های فیزیک، شیمی، ریاضی، علوم زیستی، علوم زمین، و علوم کامپیوتر و فناوری اطلاعات، مجموعه‌ای از رشته‌های تخصصی را ارائه می‌دهد. پژوهشکده‌هایی مانند پژوهشکده تغییر اقلیم و گرمایش زمین و پژوهشکده فناوری‌های نوین، بسترهای مناسبی برای تحقیق و نوآوری فراهم کرده‌اند. نسبت استاد به دانشجو 1 به 9 و حضور تمام‌وقت اساتید و دانشجویان در محیط علمی، تجربه آموزشی منحصربه‌فردی را رقم زده است. فضای باز و بدون دیوار، فعالیت 24 ساعته، و جو صمیمی میان اعضای دانشگاه، دانشگاه تحصیلات تکمیلی را به محیطی الهام‌بخش برای تحصیل و پژوهش تبدیل کرده است. این دانشگاه با کسب رتبه‌های برتر در رتبه‌بندی‌های ملی و بین‌المللی، جایگاه خود را به عنوان یکی از برترین مراکز علمی کشور تثبیت کرده است.

برخی از شاخصه‌های دانشگاه تحصیلات تکمیلی