آیا تا به حال فکر کردهاید که …
- چه کسی میکروسکوپ را اختراع کرد؟
- میکروسکوپها چه کاری میتوانند انجام دهند؟
- چه کشفیاتی با استفاده از میکروسکوپها انجام شده است؟
آیا تا به حال با یک ذرهبین به حشرات نگاه کردهاید؟ آیا از دوربین دوچشمی برای مشاهده پرندگان استفاده کردهاید؟ یا شاید از تلسکوپ برای تماشای ماه استفاده کردهاید؟
بسیاری از ابزارها به ما کمک میکنند چیزها را کمی نزدیکتر ببینیم. یکی از این ابزارها که به ما کمک میکند جهان را بهتر درک کنیم، میکروسکوپ است.
با استفاده از میکروسکوپ، میتوانیم کوچکترین قسمتهای دنیای خود را ببینیم. میتوانیم سلولهایی که هر موجود زنده را تشکیل میدهند، ببینیم. میتوانیم مولکولهای نمک روی غذای خود را مشاهده کنیم. حتی میتوانیم کوچکترین دانههای خاک روی سنگهای ماه را ببینیم!
از چه کسی باید برای این ابزار شگفتانگیز تشکر کنیم؟
مخترعان میکروسکوپ، هانس و زاخاریاس جانسن (Hans and Zacharias Janssen)، پدر و پسری هلندی بودند که در قرن شانزدهم عینکسازی میکردند.
جانسنها به عنوان سازندگان عینک، همیشه در تلاش بودند تا بینایی را بهبود بخشند. یک روز در دهه ۱۵۹۰، آنها یک عدسی را در هر انتهای یک لوله قرار دادند. وقتی از طریق لوله نگاه کردند، متوجه شدند که اجسام در انتهای دیگر بزرگتر به نظر میرسند! تقریباً در همان زمان، یک عینکساز دیگر به نام هانس لیپرشی (Hans Lippershey) نیز ابزاری مشابه ساخت. این میکروسکوپهای اولیه به سرعت توجه دیگران را به خود جلب کردند. حتی گالیله نیز الهام گرفت تا یکی از این میکروسکوپها را بسازد. یک مرد هلندی دیگر به نام آنتونی لوونهوک (Anthony Leeuwenhoek) با استفاده از عدسیهای قویتر، این اختراع جانسنها را بهبود بخشید. امروزه او را به عنوان “پدر میکروسکوپی” (Father of Microscopy) میشناسیم.
میکروسکوپها به انسانها کمک کردهاند تا بسیاری از چیزها را دربارهی دنیای خود یاد بگیرند. آنها به ما کمک کردهاند تا سلولها، باکتریها و دیانای (DNA) را کشف کنیم. دانشمندان، همچنین، از میکروسکوپها برای یافتن عناصر جدید و درمان بیماریها استفاده کردهاند.
آیا تا به حال به گلودرد استرپتوکوکی مبتلا شدهاید؟ اگر چنین است، احتمالاً پزشک به شما آنتیبیوتیکی برای درمان آن داده است. راستش بدون میکروسکوپها، این امکان وجود نداشت! تمام داروهای ما به دلیل توانایی مطالعه بیماریها از طریق لنز میکروسکوپ وجود دارند.
میکروسکوپها هر سال بهتر میشوند. اولین میکروسکوپهایی که توسط جانسنها ساخته شد، اجسام را ۹ برابر بزرگتر نشان میدادند. امروز، قویترین میکروسکوپ جهان به ما کمک میکند اجسام را ۲۰۰,۰۰۰ برابر اندازهشان ببینیم! در سال ۲۰۱۴، یک تیم از پژوهشگران، میکروسکوپ بسیار قدرتمندی ساختند. با استفاده از آن، میتوانند رشد پروتئینهای درون سلولها را مشاهده کنند. آنها برای این اختراع، جایزه نوبل شیمی را دریافت کردند. کارشناسان معتقدند که این میکروسکوپ به مبارزه با بیماریهایی مانند آلزایمر کمک خواهد کرد.
آیا آمادهاید تا کشفیات خود را انجام دهید؟ استفاده از میکروسکوپ نیاز به تمرین دارد. به یاد داشتن چند نکته میتواند به شما در استفاده از این ابزار کمک کند. همیشه اطمینان حاصل کنید که میکروسکوپ روی یک سطح صاف قرار دارد و به یاد داشته باشید که میتوانید نور و فوکوس را تنظیم کنید تا اجسام را واضحتر ببینید. یک بزرگسال را پیدا کنید تا به شما در یادگیری اصول اولیه کمک کند.
دوست دارید چه چیزی را زیر میکروسکوپ ببینید؟ بسیاری از چیزها از نزدیک شگفتانگیز به نظر میرسند! دفعه بعد که بیرون هستید، چیزی را پیدا کنید که دوست دارید از نزدیک و با میکروسکوپ ببینید. چه میشود اگر بتوانید سلولهای ریز روی گل مورد علاقهتان را ببینید؟ کوچکترین قسمت پر یک پرنده را مشاهده کنید؟
هرگز نمیدانید که نگاه دقیقتر به چه کشف جالبی منجر خواهد شد.
در ادامه، ما شما را به نمایشگاه عکسهای میکروسکوپی خانهی علم دعوت میکنیم:
جالب بودند، نه؟!
تصاویر فوق برندهی مسابقات تصاویر میکروسکوپی در ۱۱ اکتبر سال ۲۰۲۲ شدهاند.
حالا بیایید باز هم تصاویر میکروسکوپی دیگری با هم ببینیم:
تصاویر فوق نیز برندهی مسابقه تصاویر میکروسکوپی در 21 اکتبر سال 2019 هستند.
مترجم و گردآورنده: مهرزاد تاره
منبع اصلی مطلب: wonderopolis.org