چرا رنگ اقیانوس در مکانهای مختلف متفاوت است؟
همانطور که ژن کارل فلدمن، اقیانوسشناس ناسا اشاره میکند: “آب اقیانوس آبی رنگ نبوده و شفاف است. رنگ سطح آن در بیشتر موارد، بر اساس مواد موجود در آب، ارتفاع عمقی اقیانوس و جنس و رنگ کف آن تعیین میشود.” بنابراین، در حالی که آب اقیانوس ممکن است آبی به نظر برسد، در واقع آبی نیست، بلکه شفاف است.
آیا اقیانوس آبی است؟
همانطور که ژن کارل فلدمن، اقیانوسشناس ناسا اشاره میکند: “آب اقیانوس آبی رنگ نبوده و شفاف است. رنگ سطح آن در بیشتر موارد، بر اساس مواد موجود در آب، ارتفاع عمقی اقیانوس و جنس و رنگ کف آن تعیین میشود.” بنابراین، در حالی که آب اقیانوس ممکن است آبی به نظر برسد، در واقع آبی نیست، بلکه شفاف است.
اگر آب اقیانوس شفاف است، چرا برخی از اقیانوسها آبی و برخی دیگر سبز هستند؟
توضیح این امر به فیزیک پایه بازمیگردد، عبور نور مرئی از یک لایه آب، بدون هیچ مانعی، شفاف به نظر میرسد؛ اما اگر منطقهای از آب به اندازهای عمیق باشد که نور از پایین به بالا منعکس نشود، آب به نظر آبی میآید. در واقع، نور خورشید از طیف مختلفی از طول موجها تشکیل شده است. طول موجهای بلندتر، که به قرمز و نارنجی نزدیک هستند، به چشم انسان به عنوان رنگهای قرمز و نارنجی ظاهر میشوند، در حالیکه طول موجهای کوتاهتر -که به آبی و سبز نزدیک هستند- به عنوان رنگهای آبی و سبز در نظر ظاهر میشوند.
چرا اقیانوس گاهاً آبی به نظر میرسد؟
زمانی که نور خورشید به اقیانوس برخورد میکند، با مولکولهای آب تعامل میکند و ممکن است جذب یا پراکنده شود. اگر چیزی به جز مولکولهای آب در آب نباشد، نور با طول موجهای کوتاهتر به احتمال زیاد به چیزی برخورد کرده و پراکنده میشود، که این باعث میشود اقیانوس آبی به نظر برسد. در عین حال، بخشهای طولانیتر این طیف، مانند قرمز، در نزدیکی سطح جذب میشوند، که باعث میشود اقیانوس به چشم انسان آبی باشد.
و چرا اقیانوس گاهاً سبز به نظر میرسد؟
گیاهان میکروسکوپی به نام فیتوپلانکتونها در آبهای غنی از مواد مغذی جمع میشوند و اغلب رنگ اقیانوس را به رنگ سبز روشن در میآورند. فیتوپلانکتونها از کلروفیل که یک رنگدانهی سبز رنگ است برای جذب انرژی از خورشید و تبدیل آب و دی اکسید کربن به ترکیبات آلی استفاده میکنند. از طریق این فرآیند که فتوسنتز نامیده میشود، فیتوپلانکتون حدود نیمی از اکسیژنی را که تنفس میکنیم تولید میکند. فلدمن میگوید در حالی که بیشتر فیتوپلانکتونها به آب اقیانوسها رنگ سبز میدهند، برخی هم به آن رنگ زرد، قرمز یا قهوهای میدهند.
آیا عمق اقیانوس در ظاهر و رنگ آن نقشی دارد؟
بله، عمق اقیانوس به صورت مستقیم بر رنگ سطح آب تأثیر میگذارد؛ سطح آب اقیانوس در مناطق مختلف با توجه به عمق و خصوصیات آب و مواد موجود در آن متفاوت است. در ادامه، برخی از تأثیرات عمق بر رنگ اقیانوس توضیح داده شده است:
- آبی تیره در عمق:
در عمقهای پایین اقیانوس، نور خورشید به میزان کمتری وارد آن میشود و به همین دلیل، طول موجهای آبی و سبز به دلیل جذب کمتر نور در این عمقها بیشتر حاکم است و همین باعث میشود آب به رنگ آبی تیره به نظر بیاید.
- آبی روشن در سطح:
در مناطق سطحی و نزدیک به ساحل، نور خورشید به میزان بیشتری وارد اقیانوس میشود و به کف دریا منعکس میشود. اگر کف دریا شفاف و سفید باشد (پوشیده از ماسههای سفید یا سنگهای روشن)، نور منعکس شده باعث ظهور رنگهای آبی روشن و فیروزهای میشود.
- پراکندگی نور در عمق:
هرچه عمق افزایش یابد، پراکندگی نور در آب بیشتر میشود و این پدیده باعث میشود که طول موجهای کوتاهتر (آبی و سبز) بیشتر پراکنده شوند و به چشم بیایند، در حالی که طول موجهای بلندتر (قرمز و نارنجی) کمتر پراکنده شوند پس این باعث ظهور رنگ آبی در عمقهای بیشتر میشود.
بنابراین، عمق اقیانوس نقش مهمی در تعیین رنگ و ظاهر سطح آب اقیانوسها ایفا میکند و تأثیرات مختلفی بسته به شرایط محیطی و فیزیکی در هر منطقه ایجاد میشود.
آیا رنگ اقیانوس سلامت آن را منعکس میکند؟
بله، رنگ آب سلامت اقیانوس را نیز منعکس میکند. این واقعیت نیز وجود دارد که اقیانوس به ندرت شفاف است، اما در عوض مملو از گیاهان و جانوران کوچک یا پر از رسوبات معلق یا آلاینده است. همانطور که پزشکان علائم حیاتی بیماران خود را بررسی میکنند، اقیانوسشناسان نیز رنگ اقیانوس را پژوهش و ارزیابی میکنند. رنگی که روی سطح اقیانوس دیده میشود، آنچه را که در اعماق وسیع آن میگذرد، منعکس میکند.
پرسشهای متداول
اقیانوسها چرا رنگهای متفاوتی دارند؟
آب به عنوان یک مایع شفاف شناخته میشود، اما اگر منطقهای از آب به اندازهی کافی عمیق باشد که نور از پایین نتواند منعکس شود، رنگ آب به صورت آبی تیره به نظر میآید. عواملی مانند عمق، شفافیت آب، و حتی رنگ کف منطقه در رنگ اقیانوسها تأثیرگذار هستند.
برای تولید رنگ آبی اقیانوس، چه رنگهایی باید با هم ترکیب شوند؟
رنگ آبی اقیانوس از ترکیب مخلوطی از رنگهای کبالت، فتالو، و سبز به وجود میآید.
چرا برخی از اقیانوسها آبی و برخی دیگر سبز هستند؟
رنگ آب در اقیانوسها به نظر آبی میآید زیرا نور خورشید در تمام مولکولهای آب پخش میشود. نور خورشید از طیف با طول موجهای مختلف تشکیل شده است که طول موجهای بلندتر به صورت قرمز و نارنجی در چشمان ما ظاهر میشوند، در حالی که طول موجهای کوتاهتر به طور آبی و سبز مشاهده میشوند. وقتی نور خورشید به اقیانوس میرسد، با مولکولهای آب تعامل میکند و ممکن است جذب یا پراکنده شود. اگر چیزی به جز مولکولهای آب در آب نباشد، نور با طول موجهای کوتاهتر به احتمال زیاد پراکنده شده و اقیانوس را به رنگ آبی نشان میدهد. زمانی که آب اقیانوس به رنگ سبز میآید، این ممکن است نشانه وجود جلبکهای میکروسکوپی در آب باشد. جلبکها در نزدیکی سطح اقیانوس رشد میکنند و میتوانند رنگهای سبزی به آب بدهند.
چرا برخی از مناطق اقیانوس به نظر تاریکتر میآیند؟
در اعماق آبها، نور خورشید به صورت کامل توسط ذرات موجود در آب جذب میشود؛ زیرا رسوبات در این مناطق به طور فراوان در قسمتهای پایین اقیانوس قرار دارند. به همین دلیل، ناحیههای عمیقتر اقیانوس، دارای رنگ تیرهتری به نظر میآیند.
منبع اصلی مطلب: howstuffworks.com
مترجم و گردآورنده: مهرزاد تاره