چرا تگرگ می‌آید؟
آیا تا به حال فکر کرده‌اید که …
- چرا تگرگ (hail) می‌آید؟
- تگرگ چقدر می‌تواند بزرگ شود؟
- ریزتگرگ (graupel) چیست؟
وقتی رطوبت هوا را با ابرها و رعد و برق و بادهای شدید ترکیب کنید، چه چیزی بدست می‌آید؟ خیلی وقت‌ها جواب، تگرگ است .
آیا تا به حال گلوله‌های تگرگ (hailstones) را دیده‌اید – گاهی اوقات گلوله‌های ریز و گاهی بزرگ یخ – از آسمان سقوط می‌کند؟ اگر پاسخ مثبت است، پس به خوبی می‌دانید که می‌تواند منظره‌ی زیبایی باشد؛ ولی گاهی خطرناک!
طوفان تگرگ (Hailstorm) در ماه‌های گرم بهار و تابستان شایع‌تر است. هنگامی که رعد و برق و گردباد افزایش می‌یابد، معمولاً تگرگ پدیدار می‌شود.
ابرهای کومولونیمبوس (Cumulonimbus) – آن ابرهای تهدیدآمیز که اغلب “ابرهای رعد و برق” نامیده می‌شوند – جایی هستند که تگرگ شروع به تشکیل می‌کند. حداکثر دمای این ابرها می‌تواند بسیار سرد باشد و باعث شود رطوبت هوا به کریستال‌های یخ تبدیل شود. این بلورهای یخ – که گاهی اوقات ” تگرگ نرم” (soft hail) یا ” گلوله‌های برف” (snow pellets) نامیده می‌شوند – توسط هواشناسان “ریزتگرگ” (graupel) نامیده می‌شوند.
با تشکیل ریزتگرگ، کریستال‌های یخ سنگین‌تر می‌شوند و شروع به ریزش به سمت پایین می‌کنند. هنگامی که شرایط آب و هوایی مناسب برای تگرگ باشد، بادهای بسیار قوی – به نام “جریان‌های صعودی” (updrafts)– ریزتگرگ‌ها را به سمت قسمت‌های بالایی ابرهای طوفانی (thunderclouds) می‌رانند .
همان‌طور که ریزتگرگ‌ها به قسمت‌های بالایی ابرهای طوفانی صعود می‌کند، رطوبت بیش‌تری جمع می‌کند و بزرگ‌تر می‌شود. این فرآیند “برافزایش” (accretion) نامیده می‌شود. با اضافه شدن لایه‌های یخ، دانه‌های ریزتگرگ به تگرگ تبدیل می‌شوند که بزرگ‌تر می‌شوند و دوباره شروع به سقوط به سمت زمین می‌کنند.
وقتی ریزتگرگ‌ها به اندازه‌ای بزرگ شوند که بر قدرت “جریان‌های صعودی” غلبه کنند، به صورت تگرگ به زمین می‌افتند. بزرگی تگرگ تا حد زیادی به شدت بادها بستگی دارد.
جریان‌های صعودی با سرعت 20 مایل در ساعت ( هر مایل 1.6 کیلومتر است-م)، معمولاً منجر به تگرگ به اندازه نخود (قطر تا ۵/۰ اینچ) می‌شود، در حالی که جریان‌های صعودی 40 مایل در ساعت، می‌تواند تگرگ‌هایی به اندازهی یک چارک ( قطر تا ۷۵/۰ اینچ ) ایجاد کند.
تگرگ‌های بسیار بزرگ به جریان‌های صعودی فوق العاده قوی نیاز دارند. تگرگ به اندازه یک توپ گلف ( قطر تا ۷۵/۱ اینچ) به جریان صعودی حدود 55 مایل در ساعت نیاز دارد. تگرگ به اندازه بیس‌بال (قطر 4 اینچ یا بیش‌تر) فقط زمانی ایجاد می‌شود که جریان‌های صعودی بیش از 100 مایل در ساعت باشد.
بزرگ‌ترین تگرگ ثبت شده در ایالات متحده در 23 ژوئیه 2010 در داکوتای جنوبی افتاد. وزن آن 1.93 پوند (875 گرم) و 8 اینچ قطر (20 سانتیمتر) و محیط 18.62 اینچ (47 سانتینتر) بود! آیا می‌توانید تصور کنید که تگرگ چه خسارتی می‌تواند داشته باشد؟
طوفان تگرگ معمولاً زیاد طول نمی‌کشد – فقط حدود 5 تا 10 دقیقه – اما در این مدت می‌تواند خسارت زیادی ایجاد کند. تگرگ علاوه بر خساراتی که به خودروها، هواپیماها، نورگیرها و سقف‌ها وارد می‌کند، محصولات کشاورزان را نیز از بین می‌برد .
آسیب‌های جدی با رواج بسیار کم‌تر – اما هنوز هم ممکن- آسیب‌های جسمی جدی هستند. اگر تگرگ به اندازهی کافی بزرگ باشد، می‌تواند باعث ضربه مغزی یا ضربه مرگبار به به سر افراد و حیوانات شود.
طوفان تگرگ در ایالت‌های دشت بزرگ (Great Plains: منطقه‌ای وسیع در کانادا و آمریکا)، به ویژه شمال کلرادو و جنوب وایومینگ، بیشترین رواج را دارد. اگر در محل زندگی شما تگرگ رخ داد، هر چه سریع‌تر وارد محلی امن مانند ساختمان شوید و از پنجره‌ها دوری کنید.
مترجم و گردآورنده: مهرزاد تاره
منبع اصلی مطلب: wonderopolis.org
