چرا فصل‌ها تغییر می‌کنند؟

4/5 - (1 امتیاز)

آیا تا به حال فکر کرده‌اید که …

  • چرا فصل‌ها تغییر می‌کنند؟
  • چرا در تابستان، بیش‌تر از زمستان، روز طولانی‌تر است؟
  • آیا همه‌ی نقاط زمین در یک زمان، فصل‌های یکسانی را تجربه می‌کنند؟
تغییر فصل - منبع : istockphoto.com

زمستانی طولانی و سرد سپری شده است و ما از بازی در برف بسیار لذت برده‌ایم. اما اکنون مشتاقانه منتظر هستیم تا کلاه‌ها و دستکش‌های خود را با شلوارک و تی‌شرت عوض کنیم و از هوای گرم‌تر لذت ببریم.

اما چگونه می‌دانیم که هوا واقعاً گرم‌تر خواهد شد؟

آیا ممکن است هوا هم‌چنان سرد بماند و تمام سال برف ببارد؟

خوشبختانه پاسخ این سوال “نه” است.

پس از پایان زمستان، می‌دانیم که بهار با دمای گرم‌تر و گل‌های فراوان خواهد آمد. سپس در تابستان هوا گرم می‌شود و قبل از خنک‌شدن دوباره در پاییز، هوا گرم خواهد شد. با رسیدن پاییز و تبدیل شدن آن به زمستان، هوای سرد باز می‌گردد و این چرخه دوباره از نو آغاز می‌شود.

شاید بدانید که در طول سال، انواع مختلفی از آب و هوا را تجربه خواهید کرد، اما آیا تا به حال فکر کرده‌اید که چرا فصل‌ها تغییر می‌کنند؟

پاسخ‌ این سوال را می‌توان در نحوه‌ی حرکت زمین نسبت به خورشید یافت.

محور زمین یک خط فرضی است که بین قطب شمال و قطب جنوب کشیده شده است. هر روز زمین یک دور کامل حول محور خود می‌چرخد. این چرخش ۲۴ ساعت طول می‌کشد که ما آن را یک روز می‌نامیم.

در حالی که زمین در حال چرخیدن است، هم‌چنین در مسیری بزرگ و بیضی شکل به دور خورشید حرکت می‌کند. این مسیر را مدار زمین می‌نامند. سیاره ما ۳۶۵ روز طول می‌کشد تا یک دور کامل به دور خورشید بچرخد. در واقع، این گردش زمین به دور خورشید است که ما آن را به عنوان یک سال تعریف می‌کنیم.

در حین گردش زمین به دور خورشید، زمین کمی حول محور خود مایل یا کج است. این انحراف به این معناست که در هر روز معین از سال، زمین کمی به سمت خورشید یا دور از آن متمایل است؛ یعنی سر آن به خورشید نزدیک‌تر یا دورتر است! به شکل زیر دقت کنید تا متوجه منظور ما بشوید.

در برخی ایام سال زمین به دلیل کجی محورش به خورشید نزدیک‌تر و در برخی ایام دورتر است. منبع: بی‌بی‌سی

بسته به جایی که روی زمین ایستاده‌اید، گاهی نیم‌کره شما (که به آن نیم‌کره شمالی یا جنوبی می‌گویند) به سمت خورشید متمایل است. در زمان‌های دیگر، نیم‌کره شما از خورشید دور است. با حرکت زمین به دور خورشید در طول سال و کجی محور آن نسبت به خورشید که شما را به خورشید نزدیک یا دور می‌کند، شما تغییر فصل‌ها را تجربه می‌کنید.

آیا تا به حال متوجه شده‌اید که در تابستان، خورشید تا نزدیک به زمان خواب غروب نمی‌کند؟

اما وقتی زمستان فرا می‌رسد، احتمالاً وقتی شام می‌خورید، بیرون، هوا تاریک است. مقدار نوری که نیم‌کره شما دریافت می‌کند نیز به دلیل محور مایل زمین، متفاوت است.

وقتی قطب شمال به سمت خورشید متمایل است، نیم‌کره شمالی نور بیش‌تری دریافت می‌کند و روزها طولانی‌تر می‌شوند. این دوره از روزهای طولانی‌تر، هوای گرم‌تر و نور بیش‌تر، به طور معمول تابستان نامیده می‌شود. اما فقط به این دلیل که شما از تابستان گرم لذت می‌برید، به این معنی نیست که همه مردم روی زمین همین تجربه را دارند.

نیم‌کره‌ی جنوبی – منبع: wikipedia.org
نیم‌کره‌ی شمالی – منبع: wikipedia.org

وقتی نیم‌کره شمالی به سمت خورشید متمایل است، نیم‌کره جنوبی از خورشید دور است. در حالی که ساکنان نیم‌کره شمالی به استخر می‌روند، نیم‌کره جنوبی روزهای کوتاه‌تری با نور کم‌تر را تجربه می‌کند. وقتی در نیم‌کره شمالی تابستان است، در نیم‌کره جنوبی زمستان است.

خط استوا – منبع: wikipedia.org

مکان‌هایی که نزدیک به خط استوا هستند، تمایل دارند که در طول سال آب و هوای گرم‌تری داشته باشند. این به این دلیل است که انحراف محور زمین تأثیر کم‌تری بر آن‌ها دارد. صرف‌نظر از این‌که زمین به سمت خورشید متمایل است یا دور از آن، مکان‌های نزدیک به استوا هم‌چنان نور و حرارت بیش‌تری نسبت به مکان‌هایی با عرض جغرافیایی نزدیک به قطب‌ها دریافت می‌کنند.

با این حال، گول نخورید. فقط به این دلیل که یک مکان ممکن است تغییرات فصلی شدیدی را تجربه نکند، به این معنی نیست که آن‌ها فصل‌ها را تجربه نمی‌کنند.

 

 

ما منتظر نظرات شما هستیم.

مترجم و گردآورنده: مهرزاد تاره

منبع اصلی مطلب: wonderopolis.org

این مطلب را به اشتراک بگذارید
اشتراک در
اطلاع از
guest
0 نظرات
قدیمی‌ترین
تازه‌ترین بیشترین رأی
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها

این مطلب توسط خانه علم، مرکز اختصاصی ترویج علم دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان برای شما آماده شده بود.

دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان را بیشتر بشناسیم

دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان (IASBS) که در سال 1371 توسط دکتر یوسف ثبوتی، چهره ماندگار فیزیک ایران، و دکتر محمدرضا خواجه‌پور بنیان‌گذاری شد، یکی از برجسته‌ترین مراکز آموزش عالی کشور در حوزه علوم پایه محسوب می‌شود. این دانشگاه با تمرکز ویژه بر تحصیلات تکمیلی، فضایی پویا برای پژوهش و آموزش در سطح بین‌المللی فراهم کرده است. هدف اصلی IASBS، دستیابی به مرجعیت علمی، انجام پژوهش‌های کاربردی، و تربیت دانشجویانی با دانش عمیق و مهارت‌های نوآورانه است. همکاری‌های گسترده با مراکز علمی داخلی و خارجی، مشارکت فعال در پروژه‌های تحقیقاتی بین‌المللی و انتشار مقالات در مجلات معتبر، از دستاوردهای ارزشمند این دانشگاه به شمار می‌آیند که آن را در ردیف برترین دانشگاه‌های کشور قرار می‌دهد.

این دانشگاه با برخورداری از دانشکده‌های فیزیک، شیمی، ریاضی، علوم زیستی، علوم زمین، و علوم کامپیوتر و فناوری اطلاعات، مجموعه‌ای از رشته‌های تخصصی را ارائه می‌دهد. پژوهشکده‌هایی مانند پژوهشکده تغییر اقلیم و گرمایش زمین و پژوهشکده فناوری‌های نوین، بسترهای مناسبی برای تحقیق و نوآوری فراهم کرده‌اند. نسبت استاد به دانشجو 1 به 9 و حضور تمام‌وقت اساتید و دانشجویان در محیط علمی، تجربه آموزشی منحصربه‌فردی را رقم زده است. فضای باز و بدون دیوار، فعالیت 24 ساعته، و جو صمیمی میان اعضای دانشگاه، دانشگاه تحصیلات تکمیلی را به محیطی الهام‌بخش برای تحصیل و پژوهش تبدیل کرده است. این دانشگاه با کسب رتبه‌های برتر در رتبه‌بندی‌های ملی و بین‌المللی، جایگاه خود را به عنوان یکی از برترین مراکز علمی کشور تثبیت کرده است.

برخی از شاخصه‌های دانشگاه تحصیلات تکمیلی