9 تا از طولانیترین رودخانههای جهان: از نیل تا کنگو
رودخانهها جمعکنندههای بزرگی هستند. همانطور که مولکولهای آب شیرین در امتداد چشم انداز جریان مییابند، گرانش آنها را مجبور میکند به پایینترین سطح ممکن بروند، جایی که با مولکولهای دیگر آب جمع میشوند. آب جمعآوری شده به زودی به یک قطره تبدیل میشود. قطرهها به هم میپیوندند و نهرهای کوچکی را تشکیل میدهند، که سپس به هم میپیوندند و نهرهای بزرگتر و در نهایت رودخانهها را تشکیل میدهند.
حوضه آبخیز، منطقهای از زمین است که تمام آب یک منطقه خاص را به یک نقطه تخلیه میکند: جایی که رودخانه به اقیانوس میرسد. اندازه یک حوضه میتواند بزرگ یا کوچک باشد و حتی بسته به چشم انداز، برخی از حوضههای آبخیز میتوانند عظیم باشند. حوضههای آبخیز عظیم اغلب رودخانههای انبوه را تشکیل میدهند. تعیین جایی که چند نهر و رودخانه با هم میآیند و رودخانه شروع میشود، دشوار است، اما برای رتبهبندی رودخانهها بر اساس طولشان، باید از جایی شروع شوند و برای اندازهگیری آنها باید کمی تساهل خودسرانه اتفاق بیفتد. با این حال، بر اساس سازمان زمینشناسی ایالات متحده، “طول [یک رودخانه] ممکن است به عنوان فاصله از دهانه تا دورترین منبع سرچشمه (بدون توجه به نام جریان) یا معمولاً از دهانه تا سرچشمه رودخانه در نظر گرفته شود. به عنوان جریان منبع شناسایی شده است.”
بنابراین، آنها از نیل تا کنگو – 9 تا از طولانیترین رودخانههای جهان- در اینجا هستند:
1. رودخانه نیل(Nile)
طولانیترین رودخانه جهان بسته به اینکه از چه کسی بپرسید متفاوت است. آیا این نیل در آفریقا است یا آمازون در آمریکای جنوبی؟ آنها از نظر طول قابل مقایسه هستند، اما در سال ۲۰۰۹، مطالعهای در مجله بینالمللی زمین دیجیتال نشان داد که نیل در ۴،۱۳۲ مایل (۶،۶۵۰ کیلومتر) کمی طولانیتر است. نیل همچنین توسط رکوردهای جهانی گینس به عنوان طولانیترین رودخانه جهان شناخته شده است. رود نیل دو شاخه اصلی دارد، نیل سفید و نیل آبی که در خارطوم، پایتخت سودان به هم میرسند. رود نیل منطقهای به وسعت 1،293،056 مایل مربع (3،349،000 کیلومتر مربع) از سودان، اتیوپی، مصر، اوگاندا، تانزانیا، کنیا، رواندا، بوروندی، اریتره و جمهوری دموکراتیک کنگو را قبل از تخلیه به دریای مدیترانه، آبیاری میکند.
2. رودخانه آمازون (Amazon)
رودخانه آمازون از پرو، کلمبیا و برزیل میگذرد. اگرچه نیل رسما طولانیترین رودخانه جهان است، اما بسیاری با این ارزیابی مخالف هستند و اصرار دارند که آمازون طولانیتر است. مطمئناً، این رودخانه بر اساس حجم عظیم آبی که هر روز به اقیانوس اطلس میریزد بزرگترین رودخانه جهان است. خروجی آب شیرین آن بیشتر از مجموع هفت رودخانه بزرگ بعدی است. همچنین دارای بزرگترین منطقه آبیاری – 2،400،000 مایل مربع (6،300،000 کیلومتر مربع) – است که تقریباً ۴۰ درصد از کل قاره آمریکای جنوبی را اشغال میکند. به هر حال، اکثر محققان موافقند که طول آن در مقایسه با ۴،۱۳۲ مایل (۶۶۵۰ کیلومتر) رود نیل، تنها ۴،۰۰۰ مایل (۶،۵۰۰ کیلومتر) است.
3. رودخانه یانگ تسه(Yangtze)
بیشتر رودخانههای طولانی جهان در آسیا هستند و یانگ تسه طولانیترین آنهاست. در واقع از نظر طول با رودخانههای نیل و آمازون قابل مقایسه است و طول آن ۳۹۰۰ مایل (۶۳۰۰ کیلومتر) است. همچنین طولانیترین رودخانهای است که به طور کامل در مرزهای یک کشور جریان دارد و یک پنجم مساحت چین را آبیاری میکند، کشوری که ۶.۳ درصد از خشکیهای جهان را تشکیل میدهد. رودخانه قدرتمند یانگ تسه دارای بیش از ۷۰۰ رودخانه و نهر شاخهای است و حوضه آبخیز آن به وسعت ۶۹۸،۲۶۵ مایل مربع (۱،۸۰۸،۵۰۰ کیلومتر مربع) یک سوم جمعیت چین را در خود جای داده است.
4. رودخانه میسوری(Missuri)
طولانیترین رودخانه در آمریکای شمالی و چهارمین رودخانه طولانی در جهان با نام رودخانه میسوری شروع میشود که ۵،۰۰،۰۰۰ مایل مربع (۱،۳۰۰،۰۰۰ کیلومتر مربع) از کوههای راکی(Rocky) ایالات متحده و همچنین دو استان کانادا را تخلیه میکند. میسوری به طول ۲،۳۴۱ مایل (۳،۷۶۷ کیلومتر) با رودخانه میسی سی پی – دومین رودخانه طولانی آمریکا که فقط اندکی کوتاهتر از میسوری است – در نزدیکی سنت لوئیس ملاقات میکند. و آب آنها با هم به خلیج مکزیک میریزد. سیستم رودخانهای ۳۲ ایالت ایالات متحده را آبیاری میکند.
5. رودخانه ینیسئی (Yenisey)
رودخانه Yenisey در سیبری، به طول ۲،۱۶۷ مایل (۳،۴۸۷ کیلومتر) به اقیانوس منجمد شمالی میریزد و از دریاچه بایکال، عمیقترین و قدیمیترین دریاچه جهان – و همچنین یکی از شفافترین دریاچهها – تغذیه میشود. رودخانه ۶۱۶ مایلی (۹۹۲ کیلومتری) سلنگا از شمال مغولستان شروع میشود، به دریاچه بایکال میریزد و سپس دریاچه رودخانه آنگارا را بیرون میریزد که تبدیل به ینیسئی میشود. در مجموع، سیستم رودخانه ینیسئی-آنگارا-سلنگا، پنجمین رودخانه طولانی در جهان، ۳،۴۴۲ مایل (۵،۵۳۹ کیلومتر) طول دارد.
۶. رودخانه زرد (Yellow)
رودخانه زرد چین که هوانگهه (Huang He) نیز نامیده میشود، ۳،۳۹۵ مایل (۵،۴۶۴ کیلومتر) طول دارد. سرچشمه آن در کوههای بایانهار در مرکز چین است و از سمت شرق، از 9 استان عبور کرده و به دریای بوهای(Bohai) میریزد. مساحت کل آبیاری آن ۳۰۷،۰۰۰ مایل مربع (۷۹۵،۰۰۰ کیلومتر مربع) است و شواهد باستانشناسی حاکی از آن است که حوضه آبریز رودخانه زرد مهد تمدن چین باستان است.
7. رودخانه اوب-ایرتیش(Ob-Irtysh)
هفتمین رودخانه طولانی جهان، سیستم رودخانهای اوب-ایرتیش است. رودخانه اوب از غرب سیبری در کوههای آلتای، سرچشمه میگیرد و توسط رودخانه ایرتیش که از مغولستان آغاز شده و قبل از ورود به روسیه از چین و قزاقستان گذر کرده، ملاقات میکند. این دو رودخانه با هم 1،154،445 مایل مربع (2،990،000 کیلومتر مربع) از زمین را تخلیه میکنند و 3،360 مایل (5،410 کیلومتر) طول دارند.
۸. رودخانههای ریودولا پلاتا-پارانا-ریو گرانده(Rio de la Plata-Paraná-Rio Grande)
ریو گرانده که رودخانه پارانا را تغذیه میکند، به ریودولا پلاتا میریزد، که در نهایت به اقیانوس اطلس در مرز با اروگوئه و آرژانتین میرسد، هشتمین رودخانه طولانی جهان و دومین سیستم رودخانهای طولانی است (رودخانه یک جریان آب تازه است که از منابع آبی ناشی میشود و به سمت دریا یا اقیانوس حرکت میکند. سیستم رودخانهای، از سوی دیگر، شامل رودخانه و همه سایر عناصر محیطی (مانند زمینهای ساحلی، جنگلها، دریاچهها و غیره) است که به طور مستقیم یا غیرمستقیم با رودخانه در ارتباط هستند و بر روی جریان آب و اکوسیستم رودخانه تأثیر میگذارند- مترجم). در آمریکای جنوبی. این سیستم رودخانهای ۳،۰۳۲ مایل (۴،۸۸۰ کیلومتر) طول دارد و مساحتی معادل ۹۹۷،۱۷۵ مایل مربع (۲،۵۸۲،۶۷۲ کیلومتر مربع) از برزیل، آرژانتین، پاراگوئه، بولیوی و اروگوئه را آبیاری میکند.
9. رودخانه کنگو(Congo)
رودخانه کنگو در غرب آفریقای مرکزی نهمین رودخانه طولانی جهان و دومین رودخانه طولانی در آفریقا است. در یک نقشه، این درخت کمی شبیه یک درخت چند پا به نظر میرسد، اما جریان اصلی آب که از دهانه آن به اقیانوس اطلس دورتر است، رودخانه چامبشی(Chambeshi) در ارتفاعات کوههای زامبیا است که طول آن ۲،۹۲۰ مایل (۴،۷۰۰ کیلومتر) است. سیستم رودخانه کنگو 1،550،000 مایل مربع (4،014،000 کیلومتر مربع) را آبیاری میکند و دومین آبدهی بزرگ در بین هر رودخانهای در جهان است.
حالا این جالب است!
تنها 2.5 درصد از آب جهان شیرین است و تنها 1.2 درصد آن را میتوان در بالای زمین یافت که در یخچالهای طبیعی محبوس نشده باشد.
نویسنده: Jesslyn Shields
مترجم: فؤاد پورفائز
منبع: howstuffworks.com
