تصویر نجومی روز ناسا: به حضیض خوش آمدید!
توضیح: مدار زمین به دور خورشید یک دایره نیست، یک بیضی است. نقطهای در امتداد مدار بیضوی خود که در آن سیاره زیبای ما به خورشید نزدیکتر است، حضیض (perihelion) نامیده میشود.
حضیض امسال امروز، 4 ژانویه، در ساعت 13:28 به وقت گرینویچ است و زمین حدود 147 میلیون کیلومتر از خورشید فاصله دارد. برای مقایسه، در نقطه اوج مداری (aphelion) در 3 ژوئیه گذشته، زمین در دورترین فاصله خود از خورشید، در حدود 152 میلیون کیلومتری بود.
اما فاصله از خورشید، فصلهای زمین را تعیین نمیکند. تنها به صورت تصادفی است که آغاز تابستان نیمکره جنوبی (زمستان نیمکره شمالی) در انقلاب نجومی (solstice) ماه دسامبر – زمانی که این تصویر H-alpha از خورشید فعال گرفته شد – در فاصله 14 روز از تاریخ حضیض زمین واقع شده است. و تنها بر حسب تصادفی است که تاریخ حضیض زمین در فاصله 11 روز از حضیض تاریخی کاوشگر خورشیدی پارکر ناسا است (نزدیکترین فاصله این کاوشگر به خورشید 11 روز پیش رخ داد-م).
کاوشگر خورشیدی پارکر که در سال 2018 پرتاب شد، در 24 دسامبر 2024 در فاصله 6.2 میلیون کیلومتری از سطح خورشید پرواز کرد و رکورد خود را برای نزدیکترین حضیض برای یک فضاپیما از سیاره زمین شکست.
منبع: ناسا
Welcome to Perihelion
2025 January 4
Image Credit & Copyright: Peter Ward (Barden Ridge Observatory)
تب ذره
مستند “تب ذره” (Particle Fever) روایتگر تلاشهای دانشمندان برجسته در پروژه برخورد دهندهی بزرگ هادرونی (LHC) برای کشف بوزون هیگز است، ذرهای که سنگبنای مدل استاندارد فیزیک محسوب میشود. این مستند با تمرکز بر جنبههای علمی و انسانی، چالشها، هیجانها و دستاوردهای این جامعه علمی را به تصویر میکشد.
فیلم به طور ویژه به فعالیتهای دانشمندانی چون پیتر هیگز (نظریهپرداز بوزون هیگز)، نیما ارکانیحامد (فیزیکدان نظری برجسته)و مارتین الکساندر میپردازد. همچنین، به نقش فیزیکدانان تجربی مانند مونیکا دانفورد و فابیولا جیانوتی، که مستقیماً در طراحی و اجرای آزمایشها در LHC مشارکت داشتند، میپردازد.
“تب ذرات” علاوه بر نمایش فرآیند علمی کشف بوزون هیگز در سال ۲۰۱۲، به بررسی تأثیر این کشف بر درک انسان از جهان و پرسشهای بنیادین در فیزیک میپردازد. این اثر مستند، تلفیقی از علم، فلسفه و شور انسانی است که فهم مرزهای علم مدرن را به مخاطبان عمومی نزدیک میکند.