تصویر نجومی روز ناسا: اولین نگاه روبین؛ منظره‌ای از آسمان کماندار

توضیح: این نمای آسمان میان‌ستاره‌ای، بیش از ۴ درجه از میدان‌های ستاره‌ای شلوغ را به سمت صورت فلکی کماندار (Sagittarius) و مرکز کهکشان راه شیری پوشش می‌دهد.
این تصویر که در نگاه اول در رصدخانه جدید روبین (NSF–DOE Vera C. Rubin Observatory) گرفته شده است، سحابی‌ها و خوشه‌های ستاره‌ای درخشانی را نشان می‌دهد که شامل ایستگاه‌های معروف در تورهای تلسکوپی کیهان هستند: مسیه ۸ و مسیه ۲۰.
مسیه ۸، یک منطقه ستاره‌زایی گسترده با عرض بیش از صد سال نوری، به عنوان سحابی مرداب (Lagoon Nebula) نیز شناخته می‌شود. سحابی مرداب که در فاصله حدود ۴۰۰۰ سال نوری قرار دارد، خوشه قابل توجهی از ستارگان جوان و عظیم را در خود جای داده است. تابش شدید و بادهای ستاره‌ای آنها، اعماق آشفته این مرداب کیهانی را پرانرژی و آشفته می‌کند.
نام مستعار محبوب مسیه ۲۰، سه‌تکه (Trifid) است. گاز هیدروژن درخشان سحابی سه‌تکه که توسط رگه‌های غبار میان‌ستاره‌ای تاریک به سه قسمت تقسیم شده است، رنگ قرمز غالب آن را ایجاد می‌کند. اما رنگ‌های آبی متضاد در سحابی رنگارنگ سه‌تکه به دلیل بازتاب نور ستارگان از گرد و غبار است.
رصدخانه روبین برای جمع‌آوری تمام داده‌های این تصویر، در طول چهار شب (۱ تا ۴ مه) از میدان سه‌تکه-مرداب بازدید کرد. در وضوح کامل، آسمان باشکوه کماندار روبین ۸۴۰۰۰ پیکسل عرض و ۵۱۵۰۰ پیکسل ارتفاع دارد.
منبع: ناسا
Rubin’s First Look: A Sagittarius Skyscape
2025 June 25
Image Credit & License: NSF–DOE Vera C. Rubin Observatory

این مطلب توسط خانه علم، مرکز اختصاصی ترویج علم دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان برای شما آماده شده است.

دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان را بیشتر بشناسیم

دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان (IASBS) که در سال 1371 توسط دکتر یوسف ثبوتی، چهره ماندگار فیزیک ایران، و دکتر محمدرضا خواجه‌پور بنیان‌گذاری شد، یکی از برجسته‌ترین مراکز آموزش عالی کشور در حوزه علوم پایه محسوب می‌شود. این دانشگاه با تمرکز ویژه بر تحصیلات تکمیلی، فضایی پویا برای پژوهش و آموزش در سطح بین‌المللی فراهم کرده است. هدف اصلی IASBS، دستیابی به مرجعیت علمی، انجام پژوهش‌های کاربردی، و تربیت دانشجویانی با دانش عمیق و مهارت‌های نوآورانه است. همکاری‌های گسترده با مراکز علمی داخلی و خارجی، مشارکت فعال در پروژه‌های تحقیقاتی بین‌المللی و انتشار مقالات در مجلات معتبر، از دستاوردهای ارزشمند این دانشگاه به شمار می‌آیند که آن را در ردیف برترین دانشگاه‌های کشور قرار می‌دهد.

این دانشگاه با برخورداری از دانشکده‌های فیزیک، شیمی، ریاضی، علوم زیستی، علوم زمین، و علوم کامپیوتر و فناوری اطلاعات، مجموعه‌ای از رشته‌های تخصصی را ارائه می‌دهد. پژوهشکده‌هایی مانند پژوهشکده تغییر اقلیم و گرمایش زمین و پژوهشکده فناوری‌های نوین، بسترهای مناسبی برای تحقیق و نوآوری فراهم کرده‌اند. نسبت استاد به دانشجو 1 به 9 و حضور تمام‌وقت اساتید و دانشجویان در محیط علمی، تجربه آموزشی منحصربه‌فردی را رقم زده است. فضای باز و بدون دیوار، فعالیت 24 ساعته، و جو صمیمی میان اعضای دانشگاه، دانشگاه تحصیلات تکمیلی را به محیطی الهام‌بخش برای تحصیل و پژوهش تبدیل کرده است. این دانشگاه با کسب رتبه‌های برتر در رتبه‌بندی‌های ملی و بین‌المللی، جایگاه خود را به عنوان یکی از برترین مراکز علمی کشور تثبیت کرده است.

برخی از شاخصه‌های دانشگاه تحصیلات تکمیلی