تصویر نجومی روز ناسا: یک سال در غروب آفتاب

توضیح: یک سال در غروب خورشید، از آوریل 2023 تا مارس 2024، در امتداد افق غربی در این مناظر پانورامای تجمیع‌شده دنبال شده است.
این توالی عکس برنامه‌ریزی‌شده، از تصاویر ثبت‌شده در نزدیکی روز بیست و یکم ماه مشخص‌شده در هر تصویر از مکان یکسانی مشرف به قاهره، مصر ساخته شده است.
اما برای هر مکانی در سیاره زمین، منتهی‌الیه شمالی (تصویر سمت راست) و جنوبی غروب خورشید، روزهای انقلاب (solstice days) را مشخص می‌کنند. کلمه انقلاب (solstice) از منشأ لاتین به معنای “خورشید” و “ایستادن” است. در وقت انقلاب، به نظر می‌رسد رانش فصلی مسیر روزانه خورشید در آسمان، در سفر آسمانی سالانه خود، مکث کرده و جهت خود را معکوس می‌کند.
بله! خورشید به وقت امروز به حالت ایستادن می‌رسد. انقلاب 21 دسامبر 2024 در ساعت 09:21 به وقت گرینویچ، هنگامه‌ی جنوبی‌ترین انحراف خورشید، آغاز زمستان نجومی در شمال و تابستان در جنوب است.
منبع: ناسا
A Year in Sunsets
2024 December 21
Image Credit & Copyright: Wael Omar

علمآموز – دی 1403

نفت کوره، نفت سیاه یا مازوت یکی از هیدروکربن‌های نفتی است که در مراحل پالایش نفت خام پس از نفتا، بنزین و نفت سفید به‌دست می‌آید. این ماده ارزان‌ترین سوخت برای کوره‌ها، حمام‌ها و تنور نانوایی‌ها، موتورهای دیزلی دریایی و برخی نیروگاه‌ها است، اما بسیار آلوده‌کننده و گران‌تر از سوخت گاز طبیعی است.
طبق آمار رسمی، صادرات مازوت 79 درصد از کل صادرات محصولات پالایشگاهی ایران را تشکیل می‌دهد؛ بنابراین پالایشگاه‌ها با صرف انرژی، پول و ایجاد آلودگی‌های زیست‌محیطی، محصول غیر سودآور و خلاف توسعه پایدار تولید می‌کنند.
همچنین، از مجموع 143 نیروگاه بزرگ کشور، 16 نیروگاه تولید برق، امکان مصرف مازوت به جای گازوئیل یا گاز را دارند. سوختن مازوت، به‌خاطر کمبود گاز طبیعی، مشکلات بزرگ زیست‌محیطی همچون ایجاد مقادیر هنگفتی از آلاینده‌ها در هوای شهرهای بزرگی مانند تهران، کرج، اصفهان و اراک ایجاد می‌کند. ترکیبات حاصل از تجزیه یا سوختن ناقص مازوت در هوا، خاک و محیط‌های دیگر، می‌توانند تا بیش از یک دهه در محیط‌زیست باقی بمانند. انواع سولفات‌ها و نیترات‌ها، بنزن، تولوئن و زایلین از جمله این ترکیبات سمی هستند.

این مطلب توسط خانه علم، مرکز اختصاصی ترویج علم دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان برای شما آماده شده است.

دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان را بیشتر بشناسیم

دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان (IASBS) که در سال 1371 توسط دکتر یوسف ثبوتی، چهره ماندگار فیزیک ایران، و دکتر محمدرضا خواجه‌پور بنیان‌گذاری شد، یکی از برجسته‌ترین مراکز آموزش عالی کشور در حوزه علوم پایه محسوب می‌شود. این دانشگاه با تمرکز ویژه بر تحصیلات تکمیلی، فضایی پویا برای پژوهش و آموزش در سطح بین‌المللی فراهم کرده است. هدف اصلی IASBS، دستیابی به مرجعیت علمی، انجام پژوهش‌های کاربردی، و تربیت دانشجویانی با دانش عمیق و مهارت‌های نوآورانه است. همکاری‌های گسترده با مراکز علمی داخلی و خارجی، مشارکت فعال در پروژه‌های تحقیقاتی بین‌المللی و انتشار مقالات در مجلات معتبر، از دستاوردهای ارزشمند این دانشگاه به شمار می‌آیند که آن را در ردیف برترین دانشگاه‌های کشور قرار می‌دهد.

این دانشگاه با برخورداری از دانشکده‌های فیزیک، شیمی، ریاضی، علوم زیستی، علوم زمین، و علوم کامپیوتر و فناوری اطلاعات، مجموعه‌ای از رشته‌های تخصصی را ارائه می‌دهد. پژوهشکده‌هایی مانند پژوهشکده تغییر اقلیم و گرمایش زمین و پژوهشکده فناوری‌های نوین، بسترهای مناسبی برای تحقیق و نوآوری فراهم کرده‌اند. نسبت استاد به دانشجو 1 به 9 و حضور تمام‌وقت اساتید و دانشجویان در محیط علمی، تجربه آموزشی منحصربه‌فردی را رقم زده است. فضای باز و بدون دیوار، فعالیت 24 ساعته، و جو صمیمی میان اعضای دانشگاه، دانشگاه تحصیلات تکمیلی را به محیطی الهام‌بخش برای تحصیل و پژوهش تبدیل کرده است. این دانشگاه با کسب رتبه‌های برتر در رتبه‌بندی‌های ملی و بین‌المللی، جایگاه خود را به عنوان یکی از برترین مراکز علمی کشور تثبیت کرده است.

برخی از شاخصه‌های دانشگاه تحصیلات تکمیلی