تصویر نجومی روز ناسا: یک سال در غروب آفتاب

توضیح: یک سال در غروب خورشید، از آوریل 2023 تا مارس 2024، در امتداد افق غربی در این مناظر پانورامای تجمیع‌شده دنبال شده است.
این توالی عکس برنامه‌ریزی‌شده، از تصاویر ثبت‌شده در نزدیکی روز بیست و یکم ماه مشخص‌شده در هر تصویر از مکان یکسانی مشرف به قاهره، مصر ساخته شده است.
اما برای هر مکانی در سیاره زمین، منتهی‌الیه شمالی (تصویر سمت راست) و جنوبی غروب خورشید، روزهای انقلاب (solstice days) را مشخص می‌کنند. کلمه انقلاب (solstice) از منشأ لاتین به معنای “خورشید” و “ایستادن” است. در وقت انقلاب، به نظر می‌رسد رانش فصلی مسیر روزانه خورشید در آسمان، در سفر آسمانی سالانه خود، مکث کرده و جهت خود را معکوس می‌کند.
بله! خورشید به وقت امروز به حالت ایستادن می‌رسد. انقلاب 21 دسامبر 2024 در ساعت 09:21 به وقت گرینویچ، هنگامه‌ی جنوبی‌ترین انحراف خورشید، آغاز زمستان نجومی در شمال و تابستان در جنوب است.
منبع: ناسا
A Year in Sunsets
2024 December 21
Image Credit & Copyright: Wael Omar

علمآموز – دی 1403

نفت کوره، نفت سیاه یا مازوت یکی از هیدروکربن‌های نفتی است که در مراحل پالایش نفت خام پس از نفتا، بنزین و نفت سفید به‌دست می‌آید. این ماده ارزان‌ترین سوخت برای کوره‌ها، حمام‌ها و تنور نانوایی‌ها، موتورهای دیزلی دریایی و برخی نیروگاه‌ها است، اما بسیار آلوده‌کننده و گران‌تر از سوخت گاز طبیعی است.
طبق آمار رسمی، صادرات مازوت 79 درصد از کل صادرات محصولات پالایشگاهی ایران را تشکیل می‌دهد؛ بنابراین پالایشگاه‌ها با صرف انرژی، پول و ایجاد آلودگی‌های زیست‌محیطی، محصول غیر سودآور و خلاف توسعه پایدار تولید می‌کنند.
همچنین، از مجموع 143 نیروگاه بزرگ کشور، 16 نیروگاه تولید برق، امکان مصرف مازوت به جای گازوئیل یا گاز را دارند. سوختن مازوت، به‌خاطر کمبود گاز طبیعی، مشکلات بزرگ زیست‌محیطی همچون ایجاد مقادیر هنگفتی از آلاینده‌ها در هوای شهرهای بزرگی مانند تهران، کرج، اصفهان و اراک ایجاد می‌کند. ترکیبات حاصل از تجزیه یا سوختن ناقص مازوت در هوا، خاک و محیط‌های دیگر، می‌توانند تا بیش از یک دهه در محیط‌زیست باقی بمانند. انواع سولفات‌ها و نیترات‌ها، بنزن، تولوئن و زایلین از جمله این ترکیبات سمی هستند.