برای جلوگیری از عفونت، چیزهایی وجود دارد که احتمالاً میدانید باید انجام دهید: دستهایتان را بشویید، مراقب باشید هنگام عطسه کردن یا زیاد خوابیدن، چشمهایتان را مالش ندهید (مخصوصاً بعد از دست زدن به بینی)، میوهها و سبزیجات زیاد بخورید. تازه با اینهمه، ویروس سرماخوردگی میتواند چند ساعت روی دست یک فرد یا چند روز بر روی برخی مواد زنده بماند.
حتی آن دسته از ضدعفونیکنندههایی که بسیاری از افراد استفاده میکنند، در برابر همه چیز از انسان محافظت نمیکنند. و زمانی که ویروسها وارد بدن شوند، کشتن ویروسها بسیار سخت است چرا که آنتیبیوتیکها در برابر آنها ناتوان هستند و واکسنهای آنفولانزا و برخی ویروسهای دیگر باید هر سال تغییر کنند تا با سویههای جدید سازگار شوند. خوشبختانه سیستم ایمنی بدن ما میتواند با بسیاری از ویروسها مبارزه کند، اما برخی دیگر از ویروسها، مانند ابولا یا کووید-۱۹ یا همان کرونا، میتوانند کشنده باشند.
سالهاست که دانشمندان، برای مبارزه با ویروسها، با یک روش دیگر یعنی با استفاده از لیزر (وسیلهای که اتمها و مولکولها را تحریک میکند تا نور ساطع کنند و سپس آن نور را برای ایجاد پرتوی از تشعشع چند برابر میکند)، فنآوری را میآزمایند.
در سال 2007، محققان دانشگاه ایالتی آریزونا و دانشگاه جان هاپکینز دریافتند که پالسهای نور لیزر میتواند ویروسها را خنثی کند و همانطور که مجله Wired در آن زمان بیان کرد، آنها را به “آوار” تبدیل کند.
محققان در مطالعه خود، یک ویروس را با یک پالس سریع نور لیزر بنفش منفجر کردند. این لیزر که فقط 100 فمتوثانیه میدرخشد (فمتوثانیه یک میلیونیم میلیاردیم ثانیه است) باعث میشود کپسید ویروس (پوسته بیرونی آن) به ارتعاش درآمده و آسیب ببیند. در اصل، با این کار ویروس “غیرفعال” می شود در حالی که ناحیه اطراف ویروس آسیب ندیده باقی میماند. این روش، باعث جهش ویروسها که در سایر درمانهای ویروسی مشکلساز است و میتواند منجر به مقاومت ویروسی شود، نیز نشد.
از آن زمان به بعد، تحقیقات در مورد استفاده از لیزر در برابر ویروسها ادامه یافته است. در نهایت، ممکن است بتوان از لیزر برای پاکسازی نمونههای خون از ویروسها و سایر عوامل بیماریزا استفاده کرد و آنها را ایمنتر کرد. همچنین، ممکن است روزی لیزر درمانی با درمانهای دیالیز خون نیز ترکیب شود. در این رویکرد، خون از بدن بیمار خارج میشود، سپس لیزرها میتوانند هر عامل بیماریزا را در خون از بین ببرند و خون دوباره به داخل چرخه وارد میشود. بر اساس مطالعهای که در نوامبر 2019 توسط مؤسسه ملی بهداشت منتشر شد، در نهایت ممکن است بتوان از لیزر برای غیرفعال کردن ویروسهای آنفولانزا استفاده کرد، به نحوی که بتوان از آنها برای تولید واکسن های موثرتر استفاده شود.
راههای دیگر برای مبارزه با ویروسها
در حالی که بسیاری از تلاشها برای متوقفکردن ویروسها هنوز از مرحله آزمایشگاهی فراتر نرفتهاند، استفاده از تابش اشعه ماوراء بنفش برای کشتن ویروس، در حال حاضر راه خود را به دنیای واقعی پیدا کرده است. تابش اشعه ماوراء بنفش با بمباران ویروسها با نور فرابنفش عمل میکند، همان نوری که باعث ایجاد آفتابسوختگی و سرطان پوست در انسان میشود.
مانند روش لیزر، تابش اشعه ماوراء بنفش، ویروسها را با تخریب دیواره سلولی آنها از بین میبرد. برخی از سیستمهای تهویه و تصفیه آب، از تابش اشعه ماوراء بنفش برای از بین بردن پاتوژنهای موجود در هوا یا آب استفاده میکنند. محققان با موفقیت، از تابش اشعه ماوراء بنفش برای از بین بردن پاتوژنهای غذایی مانند باکتری ایکولای (E. coli) بدون کاهش طعم یا کیفیت غذا استفاده کردهاند. در عین حال که تابش اشعه ماوراء بنفش میتواند موثر باشد، ولی میتواند باعث جهش ویروسها نیز شود و این پتانسیل را دارد که به سلولهای سالم آسیب برساند (این موضوع را هر کسی که دچار آفتابسوختگی شده است میتواند تأیید کند!).
در مارس 2020، اخباری در مورد استفاده از رباتهای مجهز به لامپهایی که نور ماوراء بنفش با طول موج کوتاه (UV-C) منتشر میکنند، برای ضدعفونیکردن بیمارستانها و کاهش احتمال ابتلای بیماران به عفونت در آنجا منتشر شده است. به گزارش خبرگزاریها، این امیدواری وجود دارد که این فناوری علیه ویروس کرونا کار کند، اگرچه هنوز آزمایشی برای اثبات این کار انجام نشده است.
محققان همچنین استفاده از امواج مایکروویو را برای از بین بردن ویروسها بررسی کردهاند، اما این روش تاکنون ناکارآمد بوده است. آب اطراف ویروسها انرژی امواج مایکروویو را جذب میکند و ویروس به اندازه کافی انرژی مایکروویو دریافت نمیکند که تحت تأثیر قرار گیرد و از بین برود.
در ژوئیه 2018، محققان دانشگاه ایالتی کارولینای شمالی مقالهای را در مجله ACS Publications منتشر کردند که در آن روش جدیدی را برای افزودن مولکولهای حساس به نور، به پلاستیک شرح دادند. بر اساس این مقاله، این مولکولها وقتی در معرض نور قرار میگیرند، ظاهراً این توانایی را دارند که ویروسها و باکتریها را سوراخ کرده و آنها را بیضرر کنند.
منبع: howstuffworks.com
