چند بعد وجود دارد؟

اکثر ما تفاوت بین دوبعدی و سهبعدی را میدانیم: یک فیلم معمولی دوبعدی یا تخت است؛ یک فیلم سهبعدی عمق دارد.
فیزیکدانان نظری که در زمینه نظریه ریسمان (String theory)، همچنین شناختهشده با نام نظریه ابرریسمان (Superstring theory)، تحقیق میکنند، بسیار فراتر از سه بعد استاندارد میروند. آنها ابعاد بالاتری را پیشنهاد کردهاند که ممکن است به ما در فهم نحوه عملکرد جهان هستی کمک کند. پس، چند بعد وجود دارد؟
تصویر نجومی روز ناسا: کهکشان مارپیچی میلهای NGC 5335

توضیح: این تصویر خیرهکننده از NGC 5335 توسط تلسکوپ فضایی هابل ثبت شده است. این کهکشان مارپیچی باشکوه با قطری حدود ۱۷۰،۰۰۰ سال نوری و فاصلهای بیش از ۲۰۰ میلیون سال نوری در صورت فلکی سنبله (Virgo)، از دید هابل به صورت رو به رو دیده میشود.
در داخل دیسک کهکشانی، نوارهایی سست از مناطق تشکیل ستاره در امتداد بازوهای مارپیچی پشمالوی کهکشان (flocculent spiral arms) قرار دارند. اما قابل توجهترین ویژگی NGC 5335 میله مرکزی برجسته آن است. ساختارهای میلهای که در حدود ۳۰ درصد از کهکشانها، از جمله کهکشان راه شیری ما دیده میشوند، مواد را به سمت مرکز کهکشان هدایت میکنند و فرایند تشکیل ستاره را تقویت میکنند.
البته، کهکشانهای پسزمینه دوردست که در اطراف تصویر واضح هابل پراکنده شدهاند، نیز به راحتی قابل تشخیص هستند.
هابل که در سال ۱۹۹۰ به فضا پرتاب شد، اکنون سی و پنجمین سال کاوش خود در کیهان از مداری اطراف سیاره زمین را جشن میگیرد.
منبع: ناسا
Barred Spiral Galaxy NGC 5335
2025 April 26
Image Credit: NASA, ESA, STScI
بازدید دانشآموزان دبیرستان ۲۲ بهمن از خانه علم

خانه علم دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان، در بعدازظهر روز شنبه، مورخ شش اردیبهشت ۱۴۰۴، پذیرای دانشآموزان پایه نهم دبیرستان ۲۲ بهمن زنجان بود.
در این بازدید، ۵۷ دانشآموز پایهی نهم این مدرسه، به همراه تنیچند از مسئولین و دبیران محترم آن، به بازدید از خانه علم و «نمایشگاه شگفتیهای علم» پرداختند.
دانشآموزان حاضر در این بازدید، در برنامهای ۱۵۰ دقیقهای، از هفت غرفهی علمی-آموزشی نمایشگاه شامل غرفههای علوم زمین، علوم زیستی، علوم کامپیوتر، فیزیک، شیمی و تفکر بازدید کردند و در هر کدام از این غرفهها، با اجرای مجریان خانه علم، با بخشی از جذابیتها و شگفتیهای علمی آن رشته آشنا شدند.
اردوهای بازدید مدارس از خانه علم که در همه ایام سال تحصیلی، با استقبال بسیار خوب مدارس استان مواجه است، در راستای ترویج علوم پایه، هدایت تحصیلی دانشآموزان و آشناسازی ایشان با رشتههای مختلف علوم پایه، در محل خانه علم و نمایشگاه شگفتیهای علم این مرکز برگزار میشود. در این نمایشگاه، که در آن هر رشته علوم پایه یک غرفه نمایشگاهی مجزا دارد، با انجام آزمایشات علمی جذاب یا استفاده از ابزارهای آموزشی ویژه، پیچیدهترین مفاهیم علمی، به سادهترین، محسوسترین و تماشاییترین شکل ممکن به مخاطب عرضه میشود و اثری ماندگار در حافظه ایشان ثبت میشود.
تصاویری از بازدید این دانشآموزان از خانه علم در ادامه مطلب به نمایش درآمده است. برای مشاهده هر تصویر در اندازه بزرگ بر روی آن کلیک کنید.
بازدید دانشآموزان دبیرستان شاهد فاطمیه از خانه علم

خانه علم دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان، در صبح روز شنبه، مورخ شش اردیبهشت ۱۴۰۴، پذیرای دانشآموزان پایه یازدهم دبیرستان دخترانه شاهد فاطمیه زنجان بود.
در این بازدید، ۳۵ دانشآموز پایهی یازدهم ریاضی و تجربی این مدرسه، به همراه تنیچند از مسئولین و دبیران محترم آن، به بازدید از خانه علم و «نمایشگاه شگفتیهای علم» پرداختند.
دانشآموزان حاضر در این بازدید، در برنامهای ۱۵۰ دقیقهای، از هفت غرفهی علمی-آموزشی نمایشگاه شامل غرفههای علوم زمین، علوم زیستی، علوم کامپیوتر، فیزیک، شیمی و تفکر بازدید کردند و در هر کدام از این غرفهها، با اجرای مجریان خانه علم، با بخشی از جذابیتها و شگفتیهای علمی آن رشته آشنا شدند.
اردوهای بازدید مدارس از خانه علم که در همه ایام سال تحصیلی، با استقبال بسیار خوب مدارس استان مواجه است، در راستای ترویج علوم پایه، هدایت تحصیلی دانشآموزان و آشناسازی ایشان با رشتههای مختلف علوم پایه، در محل خانه علم و نمایشگاه شگفتیهای علم این مرکز برگزار میشود. در این نمایشگاه، که در آن هر رشته علوم پایه یک غرفه نمایشگاهی مجزا دارد، با انجام آزمایشات علمی جذاب یا استفاده از ابزارهای آموزشی ویژه، پیچیدهترین مفاهیم علمی، به سادهترین، محسوسترین و تماشاییترین شکل ممکن به مخاطب عرضه میشود و اثری ماندگار در حافظه ایشان ثبت میشود.
تصاویری از بازدید این دانشآموزان از خانه علم در ادامه مطلب به نمایش درآمده است. برای مشاهده هر تصویر در اندازه بزرگ بر روی آن کلیک کنید.