انقراض‌های دسته‌جمعی در تاریخ زمین

انقراض دسته جمعی، کاهش گسترده و سریع تنوع زیستی حیات روی زمین است. انقراض‌ها زمانی رخ می‌دهند که بخش قابل توجهی از گونه‌های جهان در مدت زمان نسبتاً کوتاهی از بین بروند. شناخته‌شده‌ترین رویداد انقراض دسته جمعی، انقراض دایناسورها است که حدود 65 میلیون سال پیش رخ داده است. با این حال، چندین انقراض دسته جمعی دیگر در طول تاریخ زمین وجود داشته است که به دلایل مختلفی مانند برخورد سیارک‌ها، فوران‌های آتشفشانی، و تغییرات آب و هوایی رخ داده‌اند. برخی از دانشمندان بر این باورند که سیاره زمین، در حال حاضر، ششمین انقراض دسته جمعی خود را تجربه می‌کند که ناشی از فعالیت‌های انسانی مانند تخریب زیستگاه، آلودگی و تغییرات آب و هوایی است.

تصویر نجومی روز ناسا: مسیه 24؛ ابر ستاره‌ای صورت فلکی قوس

برخلاف بسیاری از مدخل‌های موجود در کاتالوگ معروف اجرام اعماق آسمان چارلز مسیه (ستاره‌شناسی فرانسوی که کاتالوگی از شامل بیش از 110 جرم آسمانی بود و به نام اجرام مسیه شناخته می‌شوند-م)، ام24 (M24) یک کهکشان درخشان، خوشه ستاره‌ای یا سحابی نیست.
این بخش از فضا، یک فضای خالی بین ابرهای محوشونده غبار بین ستاره‌ای نزدیک به ما است که امکان مشاهده ستارگان دوردست بازوی مارپیچی کهکشان راه شیری را فراهم می‌کند. با یک دوربین دوچشمی یا تلسکوپ کوچک نگاه خود را از میان این فضای خالی عبور دهید و از طریق پنجره‌ای با عرض بیش از 300 سال نوری، ستاره‌هایی در فاصله 10000 سال نوری یا بیشتر از زمین زا خواهید دید.
ستاره‌های درخشان M24 که گاهی اوقات ابر ستاره‌ای کمان کوچک (Small Sagittarius Star Cloud) نامیده می‌شود، این منظره ستاره‌ای باشکوه را پر می‌کنند.
این میدان دید تلسکوپی، با گستره بیش از 3 درجه یا عرض 6 ماه کامل، در صورت فلکی قوس یا کمان (constellation Sagittarius) قرار دارد، و در نزدیکی مرکز خود شامل بخش‌های تیره‌ای موسوم به B92 و B93 است که همراه با دیگر ابرهای غبار و سحابی‌های درخشان در حوالی مرکز کهکشان راه شیری دیده می‌ش.
منبع: ناسا

مسابقه هفته (2)

خانه علم دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان در نظر دارد به منظور تقویت روحیه جستجوگری و نشاط علمی در بین جامعه دانش‌آموزی و همچنین، ترویج علوم پایه، در طول تابستان ۱۴۰۲ مسابقاتی هفتگی را با عنوان «مسابقه هفته» به شرح زیر برگزار نماید:

-در روز چهارشنبه هر هفته، سوالی از یکی از رشته‌های علوم پایه برای دانش‌آموزان طرح می‌شود و دانش‌آموزان تا چهارشنبه هفته بعد فرصت پاسخ به سوال و ارسال پاسخنامه از طریق وبسایت خانه علم را دارند.

-پس از دریافت پاسخنامه‌ها، کمیته علمی خانه علم، برنده هفته را در فضای مجازی و نیز وبسایت خانه علم با درج عکس وی و نیز تصویر پاسخنامه ارسالی ایشان معرفی خواهد نمود و از ایشان برای دریافت جایزه ۲۰۰ هزار تومانی دعوت به عمل خواهد آمد.

-ارسال پاسخنامه صرفاً از طریق وبسایت خانه علم صورت می‌پذیرد و دانش‌آموز باید علاوه بر ارسال پاسخنامه مکتوب (تصویر پاسخنامه)، در یک فایل ۲-۱ دقیقه‌ای صوتی نیز درباره پاسخ خود توضیح دهید.

-همه دانش‌آموزان سراسر کشور امکان شرکت در مسابقه هفته را دارند. همچنین، یک فرد، حتی اگر برنده یک هفته باشد، می‌تواند در مسابقات هفته‌های دیگر نیز شرکت کند.

-پاسخنامه‌هایی که به زبان و نوشتار علمی (مثلاً با نوشتار ریاضی و…) ارسال شوند و نیز تحلیلی و استدلالی باشند، شانس بیشتری برای برنده شدن خواهند داشت.

این مطلب توسط خانه علم، مرکز اختصاصی ترویج علم دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان برای شما آماده شده است.

دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان را بیشتر بشناسیم

دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان (IASBS) که در سال 1371 توسط دکتر یوسف ثبوتی، چهره ماندگار فیزیک ایران، و دکتر محمدرضا خواجه‌پور بنیان‌گذاری شد، یکی از برجسته‌ترین مراکز آموزش عالی کشور در حوزه علوم پایه محسوب می‌شود. این دانشگاه با تمرکز ویژه بر تحصیلات تکمیلی، فضایی پویا برای پژوهش و آموزش در سطح بین‌المللی فراهم کرده است. هدف اصلی IASBS، دستیابی به مرجعیت علمی، انجام پژوهش‌های کاربردی، و تربیت دانشجویانی با دانش عمیق و مهارت‌های نوآورانه است. همکاری‌های گسترده با مراکز علمی داخلی و خارجی، مشارکت فعال در پروژه‌های تحقیقاتی بین‌المللی و انتشار مقالات در مجلات معتبر، از دستاوردهای ارزشمند این دانشگاه به شمار می‌آیند که آن را در ردیف برترین دانشگاه‌های کشور قرار می‌دهد.

این دانشگاه با برخورداری از دانشکده‌های فیزیک، شیمی، ریاضی، علوم زیستی، علوم زمین، و علوم کامپیوتر و فناوری اطلاعات، مجموعه‌ای از رشته‌های تخصصی را ارائه می‌دهد. پژوهشکده‌هایی مانند پژوهشکده تغییر اقلیم و گرمایش زمین و پژوهشکده فناوری‌های نوین، بسترهای مناسبی برای تحقیق و نوآوری فراهم کرده‌اند. نسبت استاد به دانشجو 1 به 9 و حضور تمام‌وقت اساتید و دانشجویان در محیط علمی، تجربه آموزشی منحصربه‌فردی را رقم زده است. فضای باز و بدون دیوار، فعالیت 24 ساعته، و جو صمیمی میان اعضای دانشگاه، دانشگاه تحصیلات تکمیلی را به محیطی الهام‌بخش برای تحصیل و پژوهش تبدیل کرده است. این دانشگاه با کسب رتبه‌های برتر در رتبه‌بندی‌های ملی و بین‌المللی، جایگاه خود را به عنوان یکی از برترین مراکز علمی کشور تثبیت کرده است.

برخی از شاخصه‌های دانشگاه تحصیلات تکمیلی